2019 yılının nihayet aylarında Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan corona virüs, bütün dünyaya yayılmaya devam ediyor. bütün dünyadaki ilim insanları ve tabipler virüsle ilgili araştırmalara devam ederken, Bill Gates üzere Ünlü Amel adamları da virüse karşı ilaç geliştirilmesi için Aka yatırımlar yapıyor.
Son vakitlerin en Aka virüs salgınlarından biri olan corona virüsün yanı sıra, dünya genelinde bugüne kadar yayılan pek Fazla Aka virüs salgını oldu. Pekala, bu salgınlar nelerdi ve dünyaya nasıl tesirleri oldu? Lafı daha Çok uzatmadan bugüne kadar literatüre geçen en Aka virüs salgınlarını anlatmaya başlayalım.
Antoninus Vebası (Galen’in Vebası)
Milattan sonra 165-180 yılları ortasında Roma İmparatorluğu’nda ortaya çıkan salgın, günde iki bin kişinin ölmesine Sebep olan, dünyanın birinci Aka salgınlarından biri. şark seferinden dönen askerler tarafından yayılan veba salgını, akademisyenler tarafından çiçek hastalığı ya da kızamık olduğundan şüphelendi. Lakin gerçek sebebinin bilinmediğini belirtelim.
Bu salgın, periyodun Roma İmparatoru Lucius Verus’un hayatını kaybetmesine Sebep oldu. İmparatorun yanı Dizi Roma’nın Yekün nüfusunun yüzde 30’unun hayatını kaybetmesine neden oldu.
Jüstinyen Vebası
Milattan sonra 541 yılında ortaya çıkan Jüstiyen Vebası, yaklaşık 25 milyon insanın hayatını kaybetmesine neden oldu. ilim insanları salgının nedenini Asya kökenli olarak düşünürken, tarihçiler ise Mısır’dan geldiğini düşünüyor. Araştırmalar, Avrasya bozkırlarında keşfedilen 137 insanın iskeletinden alınan DNA tahlillerine dayandırılıyor.
Farelerin tüyleri ortasında gizlenen, bir milimetreden daha Ufak ‘Zenopsylla’ isimli uçucu bir böcek, midesinde ‘Pasteurella pestie’ bakterisi taşıyordu. Farelerin tüyleri ortasında süratlice üreyen böcek, insan bedeninin rastgele bir noktasına konup ısırarak bakteriyi süratli bir halde yaydı. Isırılan beşerler birkaç gün içinde süratli bir biçimde öldü.
Hastalık olağan seyrinde devam ederken, vakitle kendi kendine yok oldu. O periyodun en kalabalık kentlerinden biri olan Konstantinopol nüfusunun yüzde 40’ını kaybetti. Salgın nedeniyle Amel gücü ve asker kaybeden Bizans’ın zayıflayıp, ataklara Aleni hale gelmesine neden oldu. Bu da Avrupa tarihinin vakitle kökten değişmesine neden oldu.
Kara Veba
1346-1353 yılları ortasında ortaya çıkan kara Veba salgınıyla 75-200 milyon ortasında insan hayatını kaybetti. Tam sayının bilinmemesiyle Bir arada Avrupa nüfusunun salgının yaşandığı yıllar ortasında yüzde 30 ile yüzde 60 oranında azaldığı belirtiliyor. Yaşanan salgının, yaradanın ve kilisenin sorgulanması nedeniyle dinde ıslahatın, birebir vakitte da hayatta da rönesansın başlamasının en Değerli nedenlerinden biri olarak gösteriliyor.
Amerika’nın su çiçeği ile tanışması
15. yüzyılda Avrupalılar yeni dünyayı yani Amerkiya’yı keşfetti. Bu keşif sonucunda, kendilerinde bulunan bakteri ve mikropları da buraya getirdiler. Bunun sonucunda ise Avrupa’nın üçte birinin ölmesine neden olan suçiçeğini Amerika kıtasındaki yerlilere bulaştırdılar. Bu Hadise sonucunda Amerika kıtasındaki yerli nüfusun yüzde 90’ı hayatını kaybetti. 19. yüzyılın başına kadar her iki Amerika yerlisinden biri Avrupa’dan gelen hastalıklar nedeniyle öldü.
Cocoliztli Salgınları
16. yüzyılda Yeni İspanya ismiyle bilinen ve şu Lahza Meksika olan yerde, birkaç farklı hastalığın birebir devirde ortaya çıkmasıyla yaşanmış salgın felaketine cocolitzli sangınları ismi veriliyor. Bugün yapılan incelemelere nazaran Salmonella bakterisi nedeniyle olduğu düşünülen salgınlar 1520 ile 1576 yılları ortasında 15 milyona yakın insan öldürdü.
Kolera
Bugüne kadar yedi farklı kolera salgını yaşansa da, bunlardan en ölümcülü olan üçüncü salgındı. 1852 ile 1860 yılları ortasında ortaya çıkan üçüncü salgın, içme sularının kirlenmesinden Dolayı ortaya çıktı. Uzun Vakit boyunca beşerler, dışkı ve atıklarını, su içme kaynaklarına dökünce sonucu Hindistan’da ortaya çıktı.
Dünyanın en kirli ırmaklarından biri olan Ganj Irmağı, 2011’de yapılan bir araştırmaya nazaran 100 mililitresinde 1,1 milyar dışkı bakterisi barındırıyor. Yani bu Oran kullanabileceğimiz en Üzücü suyun 500 bin katı. Hindular bu ırmağı kutsal gördükleri için, burada Daimi yıkanıyorlar ve Daimi kolera oluyorlar.
19 yüzyılda yaşanan Aka salgında kolera Hindistan’dan Afganistan’a ve sonrasında da Rusya’ya, Avrupa’ya, Afrika’ya ve nihayet olarak Amerika’ya yayıldı. Kayıtlara nazaran yalnızca Rusya’da 1 milyon insanın vefatına sebebiyet verdi.
Kolera bulaşan her 5 kişinin 1’inde şiddetli ishal görülüyor. Tedavi edilmezse bu bireylerin yarısı hayatını kaybediyor. Üçüncü salgınla Bir arada hekimler koleranın nedenini bularak, insanların bilinçlenmesini sağladı.
Üçüncü Veba salgını
1855-1859 yılları ortasında Çin’de başlayan ve sonrasında bütün dünyaya yayılan salgın, sadece Çin ve Hindistan’da 12 milyon insanın hayatını kaybetmesine Sebep oldu. Jüstinyen Vebası ve kara Veba’nın akabinde gelen üçüncü veba olduğu için ismine Üçüncü Veba denildi.
Tifüs salgını
1914-1918 yılları ortasında yaşanan Birinci Dünya Savaşı sırasında yaşanan Tifüs salgını, Tifüs bakterilerini taşıyan bitlerden Dolayı Avruğa ve Asya’da Yekün 25 milyon beşere bulaştı. Sovyetler Birliği ülkelerinde 3 milyona yakın insan salgın nedeniyle hayatını kaybetti.
İspanyol Gribi
Birinci Dünya Savaşı’nın gerisindeki yıllarda 500 milyon beşere bulaşan İspanyol Gribi, H1N1 influenza virüsü nedeniyle, yüksek ateş ile dünya genelinde 50 ile 100 milyon ortasında insanın vefatına yol açtı. Bu sayı birinci ve ikinci dünya savaşında ölen insan sayısından kat kat fazla.
Virüsün en Üzücü yanı, bulaşan kişinin bağışıklık sistemi ne kadar güçlüyse, ateşin o kadar Çok yükselmesiydi. Tarihteki en Aka salgınlardan biri olarak kayıtlara geçti.
Asya Gribi
1957 yılında Çin’de başlayan Influenza-4 virüsünün ördeklerde mutasyona uğrayarak insanlara bulaşması sonucunda ortaya çıktı. 4 milyona yakın insanın canını Meydan virüs, bulunan bir aşı sayesinde durdu. Bir Yıl içinde 40 milyon şahıs bu aşıyı kendine yaptırdı.
HIV (AIDS)
20. yüzyılın ortalarında maymunlardan insanlara geçtiği anlaşılan HIV’nin birinci örneği 1959 yılında Kongo’da ortaya çıktı, teşhisi ve ismi 1980’lerde konuldu. nihayet 30 yılda 36 milyon insanın canını Meydan HIV için Kesin tedavi şimdi bulunamadı. Sırf tedbirler biliyor ve hastalığa yakalandıktan sonra bir ömür uzunluğu ilaç kullanmak gerekiyor.
Corona virüs
2019 yılının nihayet aylarında ortaya çıkan virüs, birinci Sefer Çin’in Wuhan kentinde görüldü. Yaklaşık 4 ayda bütün dünyaya yayılan virüsün bulaştığı şahıs sayısı şu Lahza 116 binden Çok ve meyyit sayısı ise 4 bini geçti. 64 binden Çok insan sıhhatine kavuşmuşken, tam olarak nereden yayıldığı ve tedavisi şimdi bulunamadı.
Yorum Yok