Seray Şahinler- İstanbul şu sıralar sanat tarihinin Kıymetli ressamlarından biriyle birinci Kez tanışmanın heyecanını yaşıyor… Meşher, Britanyalı ressam ve dizayncı John Craxton’ın yapıtlarını sanatseverlerle buluşturuyor. “John Craxton, Işığın Peşinde”, 2009’da hayata veda eden sanatkarın Türkiye’deki birinci ferdî standı. Craxton’ın arkadaşı Ian Collins’in küratörlüğünü üstlendiği stant, onun uzun mesleğine yayılan yapıtlarından bir seçki sunuyor. Lakin her şeyden Evvel yaşadığı ânı ıskalamadan kayıt altına alan, Fazla taraflı bir ressamı tanıtıyor. Stantta Türlü koleksiyonlardan ödünç alınan yapıtların yanı Dizi John Craxton Estate’ten sonra en Çok sayıda Craxton yapıtına sahip olan Ömer Koç Koleksiyonu’ndan 44 eser var.
Uçsuz bucaksız mavilik
Ian Collins’ten öğrendiğimize nazaran hayattan keyif almaya çalışan, dertsiz, hesapsız, ânın tadını çıkaran ve hayatı olduğu üzere kabul eden bir sanatçı John Craxton. 1922’de İngiltere’de dünyaya gelmiş. Çizmek ve resmetmek dışında hiçbir şey yapmamaya Ant etmiş. Girdiği hiçbir imtihanı geçememiş Ama yeteneğinin yanında bahtı yaver gidince lütuflarla dolu bir hayat serilmiş önüne… Collins’in tabiriyle keyfin fotoğrafını çizmiş ve keyifle yaşamış bir ressamla karşı karşıyayız. Ailesinin şimdi Ufak yaşlarda verdiği “Hayatta ne yaparsan yap karar senin, her Vakit Mesut ol” nasihati ona bu gücü vermiş olmalı. Merakı ve bitmek bilmeyen arayışı, ‘karanlık, soğuk ve bağnaz’ olarak nitelendirdiği İngiltere’den kopuşuna neden olmuş. Ve Craxton ‘bir rengin peşinde’ soluğu Akdeniz ile Ege’de almış. İngiltere’de yaptığı ‘karanlık’ fotoğraflar rengini uçsuz bucaksız maviliklere bırakmış…
Sergide anıtsal bir duvar halısı, tablolar, çizimler, baskılar, kitap dizaynları ve ferdî eşyalar iç olmak üzere Craxton’ın geniş yelpazesinden 200’e yakın yapıtı var. 1940’lı yıllarda Cenk vaktinin karanlığından aydınlığa ve Biricik renkten parlak renklere gerçek ilerleyen keyif dolu ve yaratıcı ömründen izler görüyoruz. çok taraflı bir sanatçı John Craxton. Meşher’in iki katına yayılan stantta ressamın tabloları, portreleri, fotoğrafları hatta kostümlerini tasarladığı operalardan imajlar dahi var. Erken periyotlarında Picasso, Miro’dan etkilenen Craxton’ın Yunanistan ile Türkiye seyahatlerinden kaynaklanan Ege kültürü ve görünümüne duyduğu sevgi, yetişkinlik devrindeki çalışmalarını da şekillendiriyor. Kendini ‘Ege cennetini’ tanımlayan bir ‘Arkadyalı’ olarak görüyor. Renklerle oluşturduğu kuvvetli kompozisyonlar, ince ve nihayet derece ferdî bir sembolizmin yanı Dizi güneşin altındaki duyusal bir ömrü da yansıtıyor. Birçok tabloda ışığın kullanımı ve Fer kırılmalarının yarattığı yanılsamalar ön planda.
Ian Collins’in kaleme aldığı biyografi kitabının Türkçe çevirisi Bina Kredi Yayınları tarafından “John Craxton: Hayatın Lütufları” başlığıyla yayımlandı.
50 yılı Osmanlı stüdyosunda
Craxton, 50 Yıl boyunca en uygun yapıtlarının çoğunu memleketi olarak benimsediği Girit’in Hanya kentindeki Osmanlı’dan kalma bir stüdyoda üretmiş. Hayatındaki onlarca ‘ünlü figüre’ rağmen denizciler, çobanlar, taverna ve kafelerdeki arkadaşları üzere Alelade insanları resmetmeyi tercih etmiş. Kimi tablolar Özellikle bir deniz günlüğü tadında. Hayata bakışı sanatına da yansımış. Yarım bıraktığı, akıbeti bilinmeyen tabloları, Collins tarafından atölyesinde tesadüfen rulo hâlde bulunmuş tablosu, Lucien Freud ile maceralı dostlukları, Picasso’yu görme hayaliyle bir balıkçı teknesine atlayıp gümrüğe yakalandığı anlar, Ege’deki balıkçılarla dostluğu… Hepsi birinci Sefer tanıştığınız bir ressamın Ömür hikayesi hakkında kâfi ve Değerli ipuçlarına sahip.
Güneye sevdalı John Craxton’ın yolu İstanbul’a da düşmüş elbette. İstanbul seyahatlerinde Özellikle Bizans mozaiklerinden ve Ayasofya’dan Fazla etkilenmiş. Troya’dan Efes’e kadar Türkiye’nin Ege kıyıları boyunca seyahat eden Craxton’ın tutkulu olduğu bahisler antik yerleşim yerlerinden klâsik mutfağa kadar yer buluyor. Yaşamayı, hayattan Beğeni almayı, umursamamayı, doya doya yaşamayı benimsemiş bir sanatçı muhakkak ki. Hayatın ona verdiklerini o da fotoğraflarıyla sanatseverlere Geri vermiş. Renk, figür, desen tercihlerindeki ‘denemeye değer’ yaklaşımı ve yapıtlarındaki hümanizma yaşama bakışını da en Kolay hâliyle aktarıyor.
“Işığın Peşinde” kendi sesini arayanları da John Craxton’ın hikayesine ortak olmaya Davet ediyor. Stant 23 Temmuz’a kadar ziyarete Aleni olacak.
Yorum Yok