Söz sanatları, söyleşileri daha Çok tesirli hale getirmek için kullanılan söz oyunlarıdır da denebilir. Kurmuş olduğumuz cümlelere daha Çok mana katmak, daha Çok derinleştirmek için Laf sanatlarından faydalanırız. Laf sanatlarının bir kısmı söyleşilere, bir kısmı da manaya dayanmaktadır. Laf sanatlarına genelde şiirlerde rastlanmaktadır. Bunun anne nedeni ise şiirin anlamsal ve biçimsel özellikleridir.
Söz Sanatı Nedir?
Dilde kullanılarak söyleyişe hoşluk katan sözlerin tümüne Laf sanatı denmektedir. Türk edebiyatı bu hususta epeyce Güçlü bir yelpazeye sahiptir.
Söz Sanatları Kaça Ayrılır?
1) Benzetme (Teşbih): Özellikleri zayıf olan şahısların Güçlü olan varlıklara benzetilmesi sanatıdır.
2) Eğretileme (İstiare): Sadece benzetilen ve benzeyen ile kurulan benzetme sanatına denmektedir.
3) Mecaz-ı Mürsel: Söylenilmek istenen bir sözün, benzetme özelliği kullanılmaksızın Öbür bir Laf yerine kullanılmasıdır. örneğin “Sobayı yakar mısın?” cümlesinde sobayı yakmak değil sobanın içindekileri yakmak kastedilmiştir.
4) Kinaye: Bir kelamın hem mecaz hem de gerçek manası ile kullanılması sanatıdır.
5) Kişileştirme (Teşhis): Çoklukla Fabl tipi yapıtlarda görülmektedir. Örnek: Şanlı dağların birbirine göz etmesi, iki sevgili manasında kullanılmaktadır.
6) Abartma (Mübalağa): İsminden da anlaşılacağı üzere bir kelamın abartı Anlatım edecek şekildekullanılmasıdır. Örnek: Ağzı kulaklarına varmak.
7) Aksilik (Tezat): Bir durumun birbirine Zıt olan manalarının bir ortada kullanılması sanatıdır.
8) Cinas: Sesleri tıpkı Ancak manaları farklı olan sözcüklerin kullanılmasıyla oluşturulan Laf sanatıdır.
9) Tenasüp: mana olarak birbirine yakınlığı olan sözlerin bir ortada kullanılması ile oluşan Laf sanatıdır.
10) Yineleme (Tekrir): Bir şiirin oluşturulmasında ahenk kazandırmak için mananın üzerine yüklenen kelimeyi tekrar etme ile oluşturulan Laf sanatıdır.
11) Hatırlatma (Telmih): Herkes tarafından bilinen bir olayın hatırlatılması ile oluşturulan Laf sanatıdır.
12) Tevrive: birden Çok söz manasına sahip olan bir sözün, bir mısra boyunca en az iki söz manasını Anlatım edecek biçimde kullanılmasıyla oluşturulan sanattır.
13) Bilmezden Gelmek (Tecaül-i Arif)
14) Hoş Sebep (Hüsnü Talil): Bir olayı gerçekliği dışında bir sebebe bağlama ile oluşturulan Laf sanatıdır.
15) Alli Terasyon: Tıpkı sesi taşımakta olan sözlerin kullanılmasıyla oluşturulan ahenk sanatıdır.
16) dahil Kafiye (Seci)
17) Tariz (iğneleme): Söylenilen bir sözün tam zıddını Anlatım etme sanatıdır.
18) Terdit: Kelamı beklenmeyen bir sonuca bağlama sanatıdır.
Yorum Yok